به صورت معنای کلمه، کمپ در طبیعت را میتوان یک فعالیت تفریحی در فضای باز طبیعت دانست که در آن یک یا چند نفر در محلی خارج از مکان زندگی خود نسبت به برپایی محلی برای اسکان موقت و شبمانی خود را آماده میکنند.
اقامت موقت در طبیعت سرشار است از احساسات روحی و آزادی فکر که در زندگیهای شهری کمتر وجود دارد و بدون هیچگونه واسطهای میتوان به یک آرامش موقت و نسبی با دوری از استرس زندگیهای شهری رسید. آرامشی که در کنار خود با کسب تجربهای متفاوت از آنچه در زندگی همیشگی فرد وجود دارد به فرصتهای یادگیری تبدیل میشود. یادگیری برای همکاری و کار تیمی، مسئولیتپذیر بودن، پختن غذا با امکانات حداقلی، یافتن محلی مناسب و امن برای کمپ و اسکانی موقت، روش روشن کردن آتش و حتی در بعضی موارد یادگیری برای کمکهای اولیه که با بالابردن اعتماد به نفس فرد میتواند در این تجربه یک یا چند روزه همراه فرد باشد.
برای برپایی کمپ در طبیعت نیاز است تا به یک سری قانون نیز پابند باشیم. قوانینی که با احترام به طبیعت و با کمترین ضربهای چه آگاهانه و یا بدون آگاهی به آن دست یابیم.
بر خلاف سایر کشورها متاسفانه در ایران مکان مشخصی برای کمپ زدن در طبیعت وجود ندارد. همین موضوع سبب شده تا توریستها و گردشگران در هر منطقهای از طبیعت که به نظرشان مناسب است کمپ بزنند و مشکلات متعدد و گوناگونی نظیر لطمه به محیط زیست و آلودگی زیستی، محیطی گریبانگیر بسیاری از مناطق زیبای ایران شده است. آسیبهایی که اگر مکانهای مشخصی برای کمپینگ تعریف شده بود میتوانست خطر کمتری برای محیط زیست کشورمان داشته باشد.
از مواردی که برای کمپ کردن در طبیعت باید رعایت شود، میتوان به سرفصلهایی اشاره کرد:
زباله های خود را در طبیعت رها نکنیم و با خود به مراکز دفع زباله برگردانیم.
عدم استفاده از ظروف یکبار مصرف تا تولید زبالهها به کمترین حالت ممکن برسد.
استفاده از مواد قابل بازیافت به طبیعت، تا در صورت بجا گذاشتن آنها، اطمینان داشته باشیم که کمترین آسیب را به اکوسیستم منطقه وارد کردهایم.
بهره بردن از انرژی خورشیدی که علاوه بر صرفهجویی در مصرف انرژی، کمترین آلودگی زیستی محیطی و همینطور آلودگی صوتی را دارد.
مکان یابی مناسب برای کمپ که باید حداقل ۵۰ متر با رودخانهها، چشمهها و سایر منابع طبیعی و رویشگاههای گیاهی فاصله داشته باشد تا مبادا این منابع ارزشمند دچار آلودگیهای ناخواسته ما شوند.
رعایت اصول برپایی آتش در منقلهای مخصوص و یا تهیه آتشدان با سنگ در جایی که رویشگاه گیاهی نباشد.
مطمئن شوید که محل کمپ شما نزدیک به قلمرو و یا محل عبور حیوانات وحشی نباشد.
در جنگل و زمان بارندگی به زیر درختان نروید چرا که برعکس آنچه به نظر میرسد شما بیشتر خیس می شوید.
از چادر زدن در نزدیکی رودخانهها و یا دریا خودداری کنید چون احتمال آن است که آب در هنگام شب و مد دریا بالا بیاید و یا سیلابی در بالادست رودخانه در جریان بوده و به شما برسد.
در کوهستان و یا مناطق صخرهای، مکانهایی که احتمال ریزش سنگ وجود دارد، از برپایی کمپ خودداری کنید.
علاوه بر موارد یاد شده که به صورت خلاصه درج شد بد نیست به لوازم مورد نیاز برای کمپ در طبیعت که میتوانید به همراه داشته باشید بپردازیم.
چادر مناسب بسته به شرایط آب و هوایی و دمای منطقه و تعداد نفراتی که از آن استفاده میکنند.
کیسه خواب و زیر انداز آن که برای یک خواب راحت بسیار مهم است تا سرمای زمین به بدن شما در موقع خواب منتقل نشود.
صندلی مخصوص کمپ که برای استراحت و شبنشینی از واجبات شما خواهد بود.
لوازم پخت و پز و آشپزی در طبیعت
چراغ مناسب برای روشن کردن محل کمپ
آتش دان برای کمترین آسیب به محیط طبیعی، خاک منطقه و رویشگاه گیاهان
جعبه کمکهای اولیه برای اتفاقات ناگهانی و اورژانسی
طناب کوهپیمایی مناسب
چراغ قوه مناسب و هدلایت
بیل و یا بیلچه مناسب برای تهیه آتش، توالت صحرایی و موارد دیگر
همه این موارد به صورت کلی و عمومی در تمامی شرایط اقلیمی برای کمپ زدن در طبیعت کارایی دارد و بدیهی است که برای هر منطقه و شرایط اقلیمی و آب و هوایی نیاز به همراه داشتن وسایل و تجهیزات مناسب الزامی است.
در اینجا نیز به آگاهی رسانی به برپایی کمپ و سفر در بیابان و موارد مورد توجه در این خصوص میپردازیم.
چیزی که در سفرهای بیابانی از ضروریترین موارد است آب میباشد که بهتر است بسته به نوع مصرف خود و همراهان نسبت به تهیه و همراه داشتن آن بیشتر از مصرف روزانه و برای مدت زمان پیشبینی شده، دقت لازم را داشته باشیم.
با توجه به تعریق و تعرق بدن در بیابان که منجر به از دست دادن آب بدن خواهد شد باید نسبت به نمکدار کردن غذاهای خود آن هم برای جبران از دست دادن سدیم و پتاسیم بدن اقدام کنیم، علاوه بر آن میتوان با مصرف میوههایی چون موز و زردآلو و همینطور آجیل خشک و آب لیمو نیز کمبود آب را جبران کرد.
بهتر است در طول روز به خصوص بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر از قرار گرفتن در تابش مستقیم نور خورشید به دور باشیم و پوشش مناسب را بر تن کنیم. از لباسهای آستین بلند و کلاه برای جلوگیری از تابش مستقیم خورشید استفاده کنیم.
مار، عنکبوت، عقرب، مارمولکها و حشرات مختلف در بیابان وجود دارند. سعی کنید ضمن آگاهی از نوع رفتاری این خزندگان و حشرات در فصلهای مختلف به حریم محیطی آنها تجاوز نکنید تا از خطر گزیدگی در امان باشید.
در سفرهایی که مقصد شما بیابان است باید به صورت گروهی و با تجهیزات مناسب وارد منطقه شوید و بدانیم که در بسیاری از این مقصدهای بیابانی نیاز به کسب مجوز از نهادها و ارگانهای حراستی و امنیتی است که باید قبل از سفر نسبت به تهیه آنها اقدام شود.
به دلیل سختی مسیر بیابانی لازم است تا سفرها با خودروهای دو دیفرانسیل انجام شود که خود علاوه بر داشتن مهارتهای لازم نیاز به رعایت یک سری بایدها و نبایدها است. ورود با حداقل ۳ خودرو و حداکثر ۶ خودرو و برای کمتر آسیب دیدن خاک و پوشش گیاهی و همین طور عبور خودروها در یک خط الزامی است.
محل کمپ را دور از رودخانههای فصلی در بیابان انتخاب کنید و با بررسی وضعیت آب و هوایی از طوفانهای شن دوری کنید و علاوه بر آن خود را آماده مواجهه با این طوفانها کنید.
به دلیل دور بودن مناطق بیابانی از جادهها و شهرها نیاز است تا در صورت امکان به تهیه موبایلهای ماهوارهای اقدام کنید تا در صورت بروز حادثه نسبت به اطلاع و کمک رسانی اقدام کنید. در این رابطه خط مسیر خود را به همراه تعداد روزهای پیشبینی شده سفر به اطلاع پشتیبان تیم رسانده تا در صورتیکه در زمان مقرر از بیابان خارج نشدید تیم پشتیبان نسبت به اعزام کمک اقدام کنند.
اینها همه موارد مختصری بود که برای کمپ زدن در طبیعت و به خصوص بیابان یادآوری شد. بدیهی است سفرهای طبیعت گردی نیاز به تجربه و علم داشته و لازم است تا با کسانی همسفر شوید که به آنها اشراف کامل داشته باشند.