گرفتن عوارض در تمامی کشورها امری رایج است و بر سر آزادراهها یا مناطق توریستی و ییلاقی یا پارکهای ملی یا مناطق ویژه گردشگری این امر صورت میپذیرد. اینبار در یاردانگ از شیوه برخورد و عوارض در مرنجاب نکاتی را برای مطالبهگری خواهیم گفت.
عوارض در کشور ما نیز همچون دیگر کشورها، از دیر باز بر سر جادههای خاص و اتوبانها امری رایج بوده و راهی برای تامین هزینه احداث آزادراهها یا بزرگراهها بوده است. دریافت این عوارض در کشور ما تا دهههای قبل صرفا برای جادهها بدین روش و به نوعی بود که سالها از طریق گیتهای مشخص دریافت هزینههایی دریافت میشد و پس از تامین بودجهای که برای ساخت، نگهداری، ایستگاههای بین راهی و حتی پمپ بنزینها انجام میشد، با به حد نصاب رسیدن به مبلغی حذف میگردید که نمونه بارز آن اتوبان تهران، کرج یا تهران، قم میباشد.
این رسم گرفتن پول به عنوان طرح عوارض مدتهاست که از شکل اصلی و استاندارد خود خارج شده است، نمونه بارز آن که طی سالهای گذشته تا کنون مشاهده میشود، در ابتدای ورودی ماسوله، قلعه رودخان در استان گیلان و یا روستای قلات در استان فارس و یا حتی امامزاده اسماعیل، کنار دست تهران بزرگ انجام میشود. روش کار اینگونه است که در ابتدا با قرار دادن چند مامور دریافت پول شروع شده، سپس در سالهای بعد، با عادی شدن این امر برای همه، با ایجاد کیوسکهایی توسط دهیار یا دیگر ارگانها به رسمی معمول درمیاید، که تاکنون نیز رواج دارد.
به نظر میرسد علاوه بر فرصتطلبی آمران این شیوه، همه ما با انتخاب راحتترین شیوه، یعنی پرداخت پول بدون هیچگونه پرسش و مطالبهگری آب را به آسیاب این افراد ریختهایم! برای ما مهم نبوده و نیست که چند پول سیاهی پرداخت کنیم و از آن محل عبور کنیم، مطالبهگری نکردیم و نخواستیم بدانیم پول چه چیزی را پرداخت میکنیم؟ چه خدماتی از طرف اینگونه اشخاص به ما داده میشود و دیگر پرسشهایی که پیش میآید.
اگر جادهای یا بزرگراهی از طریق گیتهایی مشخص عوارض راه را دریافت میکند در قبالش حداقل امکانات را نیز فراهم کرده است نه اینطور که به تازگی برای عبور از عرصه بیابانی کویر مرنجاب نیز باید پول دهیم! عوارض چه چیزی؟ پرداخت پولی برای چه خدماتی؟ وقتی مطالبه گری صورت نگرفت استان اصفهان و شهرستان آران و بیدگل هم نخواستند از قافله عقب بمانند! برای آنها نکات مثبتی هم دارد، ضمن آنکه کار آفرینی هم صورت گرفته و چند نفر را بر سر کار آوردهاند و تکه کاغذی بدستشان دادهاند، پولی جمع خواهد شد به عنوان و اسم عوارض که مشخص نیست برای چه و به چه منظوری دریافت میشود!
عوارض در مرنجاب، عوارض چه چیز و چه خدماتی؟ آیا برای جاده نامناسب کویر مرنجاب تا کاروانسرای مرنجاب است؟ آیا برای ایجاد ایستگاه خدمات بینراهی است؟ شاید هم برای نصب تابلوهای مناسب برای گردشگرانی است که به اشتباه به سمت دریاچه نمک کشیده نشوند؟ همه اینها به کنار، نرخ این دریافت را از کجا آوردهاند؟ چه کسانی به این تصمیم رسیدهاند تا فلان مبلغ را از چه ماشینهایی دریافت کنند؟ آیا ماشین بومیهای منطقه نیز شامل این پرداختها میشوند؟
اینها همه سوالاتی است که هیچ جوابی برایشان پیدا نکردهایم و میدانیم این امر نه تنها به صنعت گردشگری کشور که واپسین نفسهایش نیز به شماره افتاده ضرر میرساند، بلکه وجه بدی را برای هر دو طرف پرداخت کننده و دریافت کننده خواهد داشت! آیا آن کسانی که این ایست و بازرسیها را به غلط ایجاد کردهاند، در مواقع بروز حادثه نیز از نیروهای امدادی شهرستان کمک میگیرند؟ چه تجهیزاتی در قبال این دریافتها دارند که بتوانند در مواقع لزوم استفاده کنند؟
راهکار چیست؟ بی تفاوت بود و پول را پرداخت کرد و عبور کرد؟ مسیرهای جایگزین را انتخاب کرد تا با خودروهای دو دیفرانسیل این پست بازرسی و دریافت وجه را دور زد؟ یا در این فصل شروع بیاباننوردی قید مرنجاب را با همه محسناتی که دارد زد؟ نظر شما چیست؟ برایمان بنویسید چه راهکاری را شما در پیش خواهید گرفت؟
سلام.خداقوت
بنده از فعالان گردشگری مرنجاب وخبرنگار ایرنا در شهرستان آران وبیدگل هستم
گزارش های زیادی در این مورد زدیم در سایت
ما هم به شدت معترض هستیم به این شیوه
ولی کسی پاسخگو نیست
بنظرم باید گروه های آفرود سوار و آزانس های مسافرتی نامه به سازمان بازرسی و حراست میراث فرهنگی کشور بزنن
با تشکر منصوری ۰۹۱۳۷۴۲۰۹۶۰
جناب منصوری عزیز. سپاس از محبت شما در توجه به یاردانگ. متاسفانه موارد این دست بسیار است و شاید بتوان با رسانهای کردن موضوع همانطور که در حیطه فعالیت جنابعالی میباشد به نتایج بهتر رسید. یاردانگ در همیاری و به عنوان مدیا و رسانهای مستقل در این خصوص آماده است.