روز ملی یوزپلنگ ایرانی چه روزی است؟
روز نهم شهریور ماه سال ۱۳۷۳ بود که در نخلستانهای اطراف شهرستان بافق استان یزد، یوزپلنگی به همراه سه تولهاش در هجوم ناگهانی افراد ناآگاه محلی از سه تولهاش جدا میشود. سه توله متاسفانه بدست افراد محلی افتاده و آنها نیز بدون آگاهی از این حیوان باارزش، با ضرب و شتم بسیار به آنها حمله میکنند. با گزارش به سازمان محیط زیست و قبل از رسیدن ماموران این سازمان، متاسفانه یکی از آنها در همان محل، هلاک شده، توله دوم نیز در راه پاسگاه سازمان محیط زیست به هلاکت میرسد و توله سوم نیز با درمانی سطحی به تهران منتقل میشود.
این روز شوم برای حیات وحش ایران که سرآغازی برای انقراضی تلخ برای این گربهسان اندمیک ایران بود در حرکتی نمادین به روز ملی یوزپلنگ ایرانی + نامگذاری شد.
مادر سه توله مدتی چند روزه به دنبال تولههایش در حوالی نخلستان، در گذر و به دنبال تولههای خود بوده و پس از مدتی آنجا را ترک میکند و دیگر هیچگاه اثری از مادر تولهها پیدا نمیشود. توله انتقال یافته به تهران به پارک پردیسان تهران منتقل میشود و به نام ماریتا نامگذاری میشود.
امروز نیز (به تاریخ نوشته دقت شود) در سالگرد آن روز شوم، به عنوان روز ملی یوزپلنگ ایرانی، دستاندرکاران پروژه یوزپلنگ ایرانی و علاقمندان و دلنگران این انقراض، به دعوت موسسه کاوشگران طبیعت دنیا و فصلنامه طبیعت و محیط زیست صنوبر در خانه هنرمندان ایران جمع شدند. در برنامهای که در سالن استاد شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد، با پخش فیلم مستندی با نام “در گرداب انقراض” کاری به کارگردانی فتح الله امیری و سپس اجرایی متفاوت از دو نوازی بسیار زیبا با کمانچه و پیانو به همراه پخش اسلایدهایی از این گربهسان زیبا، سپس سخنرانی کوتاه فعالان این عرصه، از اقداماتی که تاکنون انجام شده، اتفاقات ناگوار رخ داده در سیر نزولی این جمعیت اندک، راهکارهای جلوگیری از این انقراض و امیدی که هنوز در دلمان بذری برای آینده و اتفاقاتی خوش رقم بخورد را پروراندند.
مستند «در گرداب انقراض» با حمایت مالی هواپیمایی معراج در طول سه سال ساخته و نهایی شده و در آن سعی شده تا بدون هرگونه قضاوت از وضعیت رو به انقراض گونه یوزپلنگ ایرانی گزارش و مستندی تهیه شود. این مستند بلند، در ۶ استان ایران و در تمام ۱۰ زیستگاه مختلف یوزپلنگ آسیایی فیلمبرداری شده است.
پژوهش علمی این کار بر عهده دکتر باقر نظامی بوده که خود عضو هیات علمی دانشگاه محیط زیست است. تلاش شده تا تمامی مطالب ارائه شده به صورت کاملا علمی ارایه شود تا بتواند راهگشای راهی برای ادامه حیات این گونه ارزشمند اندمیک ایران شود و در کنار آن کمکی باشد برای تصمیم گیری درست مدیران و کارشناسان حفاظت از یوزپلنگ ایرانی تا حیات آن دوباره نبض زندگی را در این زیستگاهها جاری سازد.
روز ملی یوزپلنگ ایرانی فرصتی است تا مردم بتوانند به اهمیت حفاظت این گونه نادر و در لیست انقراض پی برده و بیتفاوت به این باور نباشند. امید به روزی که بتوان با افزایش جمعیت این حیوان زیبا و اندمیک ایران به ایران و ایرانی بودنمان افتخار کنیم