یکی از مظاهر و نشانه های اصلی از زندگی مردم در زمانهای گذشته و پیوند آنها به یکدیگر وجود راه است.
راه در حقیقت نمادی است برای بهم رساندن انسانها از شهر یا روستایی به شهر یا روستای دیگر که با تعیین مسیر و بوجود آمدن این راهها، آن هم در عرصههای بیابانی وجود سازههایی به دست بشر برای حفظ راه و نگهداری مسیر الزامی بوده که یکی از آنها ایجاد قلعهها است.
قلعههایی که هسته اصلی زندگی مردم از داخل آنها ریشه میگرفت و از همین جهت است که بسیاری از نام های جغرافیایی نیز در اول یا آخر خود به عنوان پیشوند و یا پسوند دارای کلمه قلعه میباشند. قلعه سازی جزو اولین قدم ها برای تمرکز جمعیت و ایجاد زندگی کشاورزی است. جا گرفتن مردم در قلعهها نیز با ملاحظات جغرافیایی و اجتماعی همراه بوده است که خود به مسایل امنیتی مربوط میشده است.
از وجودیت ساخته شدن همین قلعهها بوده که کاروانسراها بنیان نهاده شد و در بیرون از روستا ها و شهرها، کاروانسراها برای اقامت موقت قافلهها و کاروانیان بنا نهاده شد که خود نوعی قلعه به شمار میرود. راه برای ایمن شدن نیاز به شرط اول رفت و آمد داشته که از آن میتوان وجود همین کاروانسراها را ذکر کرد که در راه های بیابانی، بزرگتر و مجهزتر شده تا جایی که بعضا دارای نگهبان تمام وقت از طرف حاکمان منطقه بوده که به همین جهت، اعتبار هر راه را از وضع کاروانسراهای آن میتوان حدس زد. کاروانسراهایی که خود نوعی قلعه به حساب میآمده است.
قلعهها در اطراف بیابان ها دو نمونه بوده که یکی ساخلوی راه و منطقه به عنوان نیروهای نظامی در آنها زندگی میکردند و تعداد کمی از آنها در راه هایی مثل کرمان به سیستان و یا کرمان به راور و خراسان مثل قلعه دربند سیستان وجود داشته اند و دوم قلعه هایی که در نزدیکی شهر ها برای پناه دادن مردم روستا ها و شهرهای نزدیک آن بوده به مانند قلعه شکرو در لوت زنگی احمد و قلعه بم و قلعه شهر کرمان که درون شهر احداث شدهاند.