طغیان رود شور در سال ۱۳۹۸ چگونه صورت گرفت؟ کارشناسی به عمل آمده از این سیل را در یاردانگ بخوانید.
You might also like
در بیابان لوت شبکه‌ای از آبهای روان وجود دارد، رودهایی که در استان‌های خراسان، سیستان و بلوچستان، یزد و کرمان به صورت فصلی و یا دایمی جاری است. شبکه‌ای پایا که در وسعتی، بیش از یک دهم مساحت کشور جاری میشود. یکی از این رودها، رود شور است که از شبکه آبهای روان و مسیل های زیادی سرمنشا گرفته و جریان می‌یابد.
بد نیست بدانیم سرمنشا اصلی این رود از کوه دربند و لکرکوه در شرق شهرستان راور و از دهانه میان رود بوده و از طرفی دیگر از شهرستان بیرجند در شرق، مسیل هایی به سمت جنوب غرب منحرف میشود و به خوسف میرسد که به نام رود گز مشهور است و با پیوستن آن به شاهرود شبکه ابتدایی و اصلی رود شور تشکیل میشود.
مسیل رود شور بعد از پیوستن به رود چاه سیخ، به سمت جنوب و جنوب غربی منحرف شده و از چاله های کویری زیادی میگذرد تا در شمال شرقی کلوت‌ها به زمین فرو رود. از مهم ترین شعبات غربی رود شور از شمال تا جنوب میتوان از رود هنار، رود نای بندان، مسیل چهل پایه، رود راور و شیرین رود نام برد.
مسیر رود شور، شمالی جنوبی بوده و هنگامی که به ابتدای حوضه انتهایی خود میرسد، مسیل های زیادی از آن جدا میشود و زبانه هایی از آن به دالان شمالی کلوت‌ها کشیده شده و پس از تبخیر شدید در فصل گرم، طبقات نمکی از آن به جای میماند.
با بازدید میدانی که از طغیان رود شور، از ابتدای سال تا این گزارش (به تاریخ نوشته دقت شود) در منطقه انجام شد، مشخص است که مسیر رود شور تغییرات کلی پیدا کرده و در حال حاضر مسیر رود شور قبلی در حقیقت خشک شده است و رود شور در ۵۰۰ متر پایین تر از آن در جریان است که دریاچه‌ای را در نقطه تلاقی با جاده شهداد نهبندان تشکیل داده که با تبخیر و فرو نشست آب در قسمت انتهایی، هنوز هم دریاچه پر آب و در جریان است.
از روی نشانه‌های رد آب روی کلوت‌های مسیر آن میتوان عمق دریاچه ایجاد شده را بین ده تا پانزده متر تخمین زد که در حال حاضر با وجود تبخیر و نشست آب، عمق آن به حدود ده متر هم میرسد و هنوز هم با جریانی پیوسته و شدید، جریانی شمالی جنوبی دارد که به وضوح مشخص است.
وضعیت بارندگی سال ۱۳۹۸ در لوت شمالی
در اوایل امسال (سال ۱۳۹۸) بارندگی های زیادی در کل کشور روی داد که منطقه بیابان لوت هم از آن جدا نبود و به همین علت تنها رود دایمی بیابان لوت با سیلاب مواجه شد و طغیان کرد. در گذشته رود شور در انتهای حوضه خود به جاده ارتباطی شهداد به نهبندان میرسید و با توجه به جریان ملایم و حجم کم آب، از زیر پلی کوچک جاده را پشت سر میگذاشت.
با طغیان این رود در بارندگی‌های امسال مسیل های زیادی ایجاد شد و با حجم بالای آبی که به پست ترین نقطه از این جاده ارتباطی رسید پل های کم عرض و کم عمق نتوانست دبی آب جریان یافته را به طرف دیگر جاده منتقل کند و با شکسته شدن پل‌ها و آب گرفتگی جاده و فرونشست آن، جاده بسته شد و حجم زیاد این آب‌ها دریاچه‌ای کوچک اما عمیق را در این مکان تشکیل داد.
با تشکیل این دریاچه میتوان با بهره‌گیری از این موهبت طبیعی که در نزدیکی بخش شهداد (۵۰ کیلیومتری شهداد) بوجود آمده، استفاده کرد و از فرصت ایجاد شده بهره برد و آن را به توسعه صنعت گردشگری در استان کرمان تبدیل کرد. جاذبه ای که با تبلیغات مناسب میتواند در جذب توریست برای منطقه و مردم آن فرصت مناسبی باشد.
بر اساس مستندات این دریاچه هر ۵۰ سال یک‌بار در همین منطقه ایجاد شده است.
