کاروانیان برای عبور از بیابان و رسیدن به منزلگاهها با دو مشکل اساسی روبرو بودهاند. یکی تامین آب و دیگری علوفه و علیق برای تغذیه چهارپایان خود بوده است. آب را به نوعی همیشه به همراه خود داشتهاند و شتر نیز به کم آبی عادت دارد، اما حمل علوفه برای کاروانیان مشکل اصلی عبور از بیابان بوده است. (سولوک ابزاری برای حمل آب که از آن در یاردانگ میگوییم)
برخلاف تصور همگان، آب در بیابان پیدا میشود! آبی که با وجود شور بودن میتواند برای رفع عطش و شرب چهار پایان مورد استفاده قرار بگیرد. مشکل اصلی عبور از بیابانها برای کاروانیان، تامین علیق شترها بوده که هر کاروان میبایست به مقدار مورد نیاز و بسته به نوع مسیر آن را با خود حمل میکرده است.
آب شرب مورد نیاز افراد کاروان نیز در روشهای مختلف و بسته به نوع مسیر حمل میشده است. از دیرباز عابران بیابان، روشهای خاص خود را برای نگهداری و استفاده از آب داشتهاند. میدانیم که در زمانی دور مردم خوب بلوچ به عنوان راهنمایان و عبور کنندگان اصلی بیابان لوت در این بیابان وسیع تردد میکردند و برای همین، به روشهای مختلف آب شرب خود را برای گواراتر شدن حمل میکردهاند. این روش هنوز هم در بین آنها رواج دارد و روشی کاربردی است.
مرسومترین روش برای حمل آب آشامیدنی توسط بلوچها که هنوز هم مورد استفاده قرار میگیرد، استفاده از بطریهای آب معدنی خالی است که با ابتکار جالبی به صورت قمقمه برایشان تغییر کاربری داده است. در این روش که به آن سولوک ( SOLLOK ) به معنی گالن کوچک در زبان بلوچی اطلاق میشود، از همین بطریها و یا گالنهای ۴ لیتری و یا حتی ظروف آلومینیومی که در دسترس باشد استفاده میکنند. در ابتدا به دور ظرف حمل آب خود یک لایه پارچه نخی بسته و سپس با پارچه گونی کنفی که متخلل است آنها را دولایه کرده و پوشش داده و پس از محکم کردن با تکه بند یا تسمهای در بالا آن را مهار میکنند.
سولوکدر قدیم به کناره محمل، پالان و جهاز شتر یا چهارپا و در عصر حاضر در کنار وسیله نقلیه که موتور یا ماشین است، در جایی که حتی المکان سایه داشته باشد قرار میگیرد. در زیر عکسی قرار داده شده که یکی از این سولوکهایی است که در بیابان رها شده و آن را با جزییات کامل میتوانید ببینید.
You might also like
درود
سالهاست که ازین روش برای قمقمههای دوچرخهام استفاده میکنم. تو سفرهای دوچرخه مخصوصا جاهایی که از آبادی دور هست خیلی کاربردیه و جواب میده. حتی تو گرمای ظهر تابستون.
من این روش و از پدربزرگم یاد گرفتم اما اسمش رو نمیدونستم که به لطف یاردانگ الان میدونم. ❤😉
سلام بر همراه ورزشکار و علاقمند . خیلی خوشحالیم که مطلبی را عنوان کردهایم که برایتان مفید بوده و چه جالب که این کار را به صورت عملی انجام دادهاید و تاییدی عملی شد بر نوشته یاردانگ. مانا باشید