پدیده بیابانزایی در ایران با توجه به تغییرات اقلیم، کاهش منابع آبی سطحی و زیرزمینی در حال گسترش است پس جا دارد با واژه بیابان بیش از گذشته آشنا شویم و بدانیم با چه چیز در این خصوص طرف هستیم و چه راهکارهایی برای مهار این پدیده در دست داریم.
ولادیمیر کوپن اقلیمشناس آلمانی در سال ۱۹۱۸ معیار منطقهای بیابان را بر اساس میزان بارندگی و دمای هوا مطرح کرد و از دیدگاه ارایه شده از طرف وی بیابان سرزمینی است با هوای گرم که میزان بارندگی سالیانه آن کمتر از ۲۵۰ میلیمتر باشد. بر این تعریف و بر اساس آمار از ۱۶۵ میلیون هکتار وسعت کشور حدود ۴/۳۴ میلیون هکتار از آن را بیابان فرا گرفته است، یعنی حدود ۴ برابر وسعت جنگلهای ایران که رقم بسیار زیادی است. بیابانهای ایران به دو گروه تقسیم شدهاند، بیابانهای ساحلی که در نوار شرقی غربی از خلیج گواتر تا استان خوزستان ادامه یافته و بیابانهای داخلی که درون فلات ایران در مرکز، شرق و جنوب شرقی گسترش دارد. جا دارد در اینجا دوباره تاکید کنیم واژه کویر و بیابان دو واژه جدا و مستقل از هم بوده و نباید به اشتباه هر دو را یکی تلقی کنیم و بدانیم کویر پستترین نقطه بیابان است + که به دلیل ارتفاع کم و قرارگیری در چالههای بیابانی، جریانهای سطحی و زیرزمینی آب به آن هدایت میشوند.
در حال حاضر تلاشهای گستردهای برای مهار بیابانزایی توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری و سازمان محیط زیست در قالب طرحهای ملی و بینالمللی در حال انجام است. طرحهایی که بعضا خود مشکل زیست محیطی داشته و در دنیا منسوخ شده است به مانند مالچ پاشی که حیات جانوری و گیاهی یک منطقه را به صورت کامل ازمیان میبرد. به جای استفاده از اینگونه طرحها میتوان از طرحهای زیست محیطی مناسب به مانند کاشت پوشش گیاهی مناسب در این مناطق برای جلوگیری از گسترش بیابان استفاده کرد.
شباهنگ
شباهنگ ستاره کاروانکُش در بیابانهای ایران چه داستان و روایتی را به همراه داشت؟ در زمان قدیم، دور از هیاهوی...