در آغاز شگفتی و زیبایی این دهانه از طریق عکسهای هوایی و تصاویر گوگل ارث مورد توجه قرار گرفت . در سال ۱۳۸۰ بود که آقای مهندس مجید خاتمی طی پژوهشی در نقشه گوگل ارث از این پدیده های زمین ساختی در ۸۰ کیلومتری غرب کوه بزمان مطلع گردید. طبق تقسیمات استانی بنظر میرسید دهانه آتشفشانی مه گوج در غرب قله بزمان در استان سیستان بلوچستان واقع باشد، اما پس از رسیدن به منطقه و با تحقیقات میدانی متوجه شدیم در جنوبیترین قسمت استان کرمان و ۳۵ کیلومتر مانده به مرز استان سیستان و بلوچستان قرار داریم. شوربختانه طی تحقیقات مختلف از بخش زمین شناسی دانشگاههای کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان مشخص گردید که هیچگونه اطلاع و گزارشی از این دهانههای بزرگ صورت نگرفته و نامی نیز برای آنها ثبت نگردیده است!
پس از حدود سه سال تحقیق و برنامهریزی بالاخره یک تیم ۱۳ نفره متشکل از شهرهای کرمان، مشهد و تهران ، اماده شدیم تا به این ناحیه سفر کنیم. تیم در جنوبی ترین نقطه استان کرمان از جاده بم به ایرانشهر، در تقاطع سه راهی جاده اصلی به سمت چالهها تغییر مسیر داد و پس از طی حدود ۳۵ کیلومتر به محل دهانهها رسیدیم.
گزارش دکتر قطبی به عنوان زمینشناس گروه و با بررسی تصاویر ماهوارهای منطقه، حدود ۱۲ اثر شبیه به این گودال قابل شناسایی گردیده بود که بیشترین ارتفاع دهانه مربوط به حاشیه جنوب غربی (۱۲۴۰ متر) و کم ترین ارتفاع دهانه مربوط به حاشیه شمال شرقی دهانه ( ۱۱۵۴ متر) بود و اختلافی حدود ۸۶ متر را نشان میداد.
عمیق ترین بخش مرکزی این گودال ارتفاع ۱۰۵۴ متری را نشان میداد و به این ترتیب عمق گودال مه گوج حدود ۱۹۰ متر تخمین زده میشد و قطر این گودال نیز در حدود ۶۰۰ متر اندازهگیری شد.
پس از بازدید، در اطراف دهانه سنگ های متنوعی از جنس بازالت و آندزیت و به مقدار کمتری داسیت مشاهده شد. اکثر بازالتها دارای بافت متخلخل و بادامکی هستند که حفرههای آنها اکثرا توسط کلسیت و سیلیس پر شدهاند. وجود حفرات فراوان در سنگهای منطقه و متخلخل بودن آنها نشان از وجود گاز فراوان در ماگما تشکیل دهنده این سنگها بوده است که هنگام خروج از زمین تشکیل شده بود. در ضمن در لایههایی سنگی مشاهده شد با توجه به اینکه در نگاه اول رسوبی به نظر میرسیدند ولی پس از نمونه برداری در منطقه متوجه شدیم که این لایههای سنگی، رسوبی نبوده و متعلق به سنگهای آذرین بازالتی و آندزیتی بوده اند که حاکی از مراحل متفاوت عملکرد آتشفشانی دارند.
این نوع از آتشفشانها بدلیل شبیه بودن به لایههای رسوبی استراتوولکان نامیده میشوند.
در دامنه جنوب غربی گودال شاهد چین خوردگی لایههایی بودیم که بیشترین میزان ریزش را نیز در همین بخش داشته و با توجه به این مسئله شاید بتوان دلیل چین خوردگی لایهها را به این مسئله مرتبط دانست که بدلیل خالی شدن بخشهای زیرین و فشار طبقات فوقانی این چین خوردگیها به تدریج در طبقات فوقانی رخ داده است و طبق اظهار نظر افراد محلی نیز در سالیان گذشته بخش زیادی از این گودال توسط سنگهای ریزشی اطراف پر شده است.
با توجه به نوع سنگهای موجود در منطقه و همچنین شکل این گودال، میتوان این گودال و انواع مشابه با آن را در منطقه به پدیدههای آتشفشانی بویژه آتشفشان بزمان نسبت داد. این دهانه آتشفشانی یکی از چندین دهانه موجود در منطقه است که بواسطه خالی شدن بخشهای زیرین و ریزش دهانه شکل زیبایی به خود گرفته است.
بیابان
همانطور که در پستهای قبل یاردانگ از بیابان + و عرصههای زیر پوشش این اقلیم و مساحت تقریبی آن بر...