داستان حیات وحش در ایران سالهاست، به سمتی میرود که پایان خوشی ندارد. در طی سالیان اخیر شاهد آن هستیم، که گونههای بسیاری از جانداران یا به خط انقراض رسیدهاند یا به نزدیکی آن، و این دستاندازی در طبیعت ابعاد گسترده و گوناگونی برای پیشروی بیشتر به سمت انقراض را برای آنان ایجاد میکند.
شاید تنها با حفاظت و کنترل از آنها، بتوان تا حدی به کنترل و افزایش گونههای درحال انقراض در حیات وحش کمک کرد. از جمله میتوان به هوبره به عنوان پرندهای برای قاچاق توجه کرد، به پرندهای که در آستانه انقراض قرار گرفته و عدم حفاظت از آن و تلاش برای پایداری آن در طبیعت میتواند ضررهای جبران ناپذیری را به تعداد اندک باقیمانده از این پرنده نایاب در طبیعت بزند.
در یاردانگ اینبار از این پرنده که در اقلیمهای بیابانی به خوبی زندگی میکند خواهیم گفت.
متاسفانه داستان هوبره به مانند تلاشهایی که برای نجات یوزپلنگ آسیایی و کمپینها و نهادهای فعال در این زمینه انجام شده، نبوده و در حقیقت نمیتوان پایش و نگهداری خاصی برای آن انجام داد، حتی نمیتوان فرهنگ جامعه را به سمت دلسوزی و اهمیت به توجه به آن رساند.
هدف اینبار پرندهای مهاجر است که با نام هوبره یا آهوبره یا میش مرغ و در زبان محلیها چنس، آنهم در بیابانهای جنوبی ایران، هوبره پرندهای برای قاچاق (هوبرهایان (Otididae) تیرهای از راستهٔ میشمرغسانان است که پرندگانی خشکیزی با جثهٔ متوسط تا بسیار بزرگاند و پاها و گردن بلند و منقار قوی و کوتاه دارند.)
هوبره پرندهای خاص است که مورد علاقه شکارچیان و قوش بازان کشورهای حاشیه خلیج فارس قرار گرفته است و به همین دلیل اقبال زندگی، از این پرنده زیبا در دشتها و بیابانهای ایران گرفته شده است. زندهگیری این پرنده برای قاچاق به کشورهای عربی نه تنها ضربهای کاری را به نسل این پرنده زده است، بلکه از طرفی به دلیل تخریب منابع طبیعی و پوشش گیاهی از سوی شکارچیان آنهم، برای ایجاد دیوارهای که در انتهای آن دام گسترده شده، ضربه شدیدی را به عرصه منابع طبیعی، در بیابانهایی که دارای پوشش گیاهی فقیر هستند، زده است.
هوبره پرندهای است که برای پرواز نیاز دارد تا در ابتدا بر روی زمین دویده و سپس بالها را میگشاید و پرواز میکند. پرنده در کل همیشه بر روی زمین است، چه در حال تغذیه و دانه برداری و چه در حال لانه سازی و جفت یابی که در همه حالت بر روی زمین راه میرود. این خود دلیلی شده تا شکارچیان، تلهها را بر اساس زندگی این پرنده، در بین بوتهها جاسازی کنند.
هوبره پرندهای کوچرو است و در اوایل پاییز تا زمستان از چین یا روسیه به دشتهای ایران مهاجرت میکند.
قاچاق هوبره نه برای گوشت آن بلکه برای بازآموزی پرندگان شکاری، به صورت شکار زنده برای آنها در کشورهای حاشیه خلیج فارس تهیه و ارسال میشود. در این بین کشور قطر مشتری ثابت و همیشگی این پرنده میباشد. قاچاق حیات وحش دارای سیستمی است که دارای نظمی خاص و مافیایی بوده و پس از شکار و زندهگیری به خردهپاها و دلالان رسیده و بعد به شبکه بزرگی میرسد که کالا را به مقصد اصلی رسانده و تحویل میدهد.
متاسفانه به دلیل عدم توجه به این پرنده زیبا، این شبکه قاچاق در جنوب ایران بسیار گسترده بوده و در نتیجه نسل آن با آهنگی تند به سمت انقراض پیش میرود. هوبره لانه خود را بر روی زمین و لابلای بوتهها استتار میکند و تخمها بدون حفاظ خاصی در دشت و درون لانه پرنده قرار دارد.
شوربختانه شبکه قاچاق این پرنده، تخمها را نیز مورد تاراج قرار داده و از هیچ چیز این پرنده حتی مرده آن نمیگذرد. قاچاق هوبره با مبلغ بسیار ناچیز و حدود یک میلیون تومان شروع شده و در نهایت در بازارهای کشورهای حاشیه خلیج فارس تا مرز باورنکردنی ۱۰ هزار دلار هم به فروش میرسد.
برای اطلاعات تصویری و درک بهتر میتوانید مستند بسیار خاصی که توسط فتحاله امیری و نیما عسگری تهیه شده را ببینید.