You might also like

تمدن جیرفت

۰۸ آبان ۱۴۰۴

قهستان

۳۰ مهر ۱۴۰۴

کوه‌های چاه میخ و میخ انبار در بیابان لوت شمالی قرار دارند و  این بار در یاردانگ از کوه چاه میخ خواهیم گفت.

میخ هم به مانند کلمه‌های دیگر به مانند تقی، گلو، سوز و دیگر اسامی در بیابان‌های ایران رایج است. واژه‌های و کلمه‌هایی که هر کدام به نوعی دارای معنی خاص بوده و بی‌دلیل در بیابان‌ها نام‌گذاری نشده‌اند.

یکی از این واژه و کلمات میخ است که در بیابان برای مکان‌هایی که شاید بیشتر نام کوه باشند نیز دیده می‌شود. به نظر میرسد به دلیل محکم بودن یا استواری نام میخ از آن برای کوه‌ها استفاده شده و یا حتی به دلیل جنس خاک و سنگ که عموما از جنس آهن است کوه را با چنین اسامی نام‌گذاری کرده‌اند. در بیابان لوت شمالی به برجستگی‌های کوچ و نوک تیز که معمولا در دشت نیز قرار دارند، میخ گویند که عموما از کوه‌های آتش فشانی است.

در لوت شمالی دو کوهی که به نزدیکی هم نیز قرار دارد کوه میخ انبار Kūh-e Mīkh-e Anbār و کوه چاه میخ Kūh-e Chāh Mīkh است. این دو کوه با ریخت شناسی خاص خود به عنوان راهنما برای عبور کاروانیان نیز کارایی داشته و می‌توانستند از راه دور با دیدن آن‌ها جهت‌یابی خود را کامل کنند. به نظر میرسد ماده معدنی موجود در این دو کوه از مس و سنگ میزبان کوه نیز از جنس اندزیت، توف می‌باشد.

خوب است تا بتوان این نام‌ها را حتی بر روی نقشه‌های سازمان نقشه‌برداری اضافه کرد تا اینگونه با یاد شدن از آنها حتی با وجود دور بودن از مناطق مسکونی و جاده‌ها در جهت ماندگاری واژگان بیابانی تلاش کرد. نام‌هایی که در طی دهه‌های پیشین به دلیل از میان رفتن و فراموشی راه‌های کهن از میان رفته و دیگر در جایی از آنها استفاده نمی‌شود. نام‌هایی که حتی در سفرنامه‌ها و گزارشات جغرافیایی هم از آنان نام برده نشده و صرفا توسط کاروانسالار و راهبران راه‌ها کهن و راه‌بلد‌ها نامگذاری و سینه به سینه به دیگران منتقل شده است. با ورود خودرو و از میان رفتن کاروان‌ها و راه‌های کاروان‌رو قدیم و کهن این نشانه‌ها و علایم دیگر معنایی نداشته و از نظرها ناپدید شده است. کوه چاه میخ نیز یکی از این نام‌ها و عوارض جغرافیایی خاص و فراموش شده است.