برج گلو بیشه

You might also like

خشاب، خشابه، خشابات، خشبات

۲۲ آبان ۱۴۰۴

شهر سوخته منطقه‌ای باستانی در سیستان

۱۶ آبان ۱۴۰۴

برج گلو بیشه را شاید بتوان به عنوان اولین پاسدارخانه‌ و میلی دانست که برای ورود به بیابانی بزرگ با اقلیمی وحشی نشانه‌ای از راه به حساب می‌آمده است. این برج، از طرف دیگر به عنوان میل و برجی نگهبانی برای دیده‌بانی دشت روبرو و همین طور به عنوان راهی برای هشدار و زنگ خطری برای هجوم بیگانگان و اشرار کارایی داشته است.

آنچه در سفرنامه مارکوپولو سیاح و تاجر ونیزی مشخص است، برج گلو بیشه نیز می‌توانسته در قسمتی از مسیر کهن راه شور قرار داشته باشد. این برج با سازه‌ای از سنگ و ساروج دارای یک ورودی و سه طبقه است که با توجه به قرار گیری آن در بالای تپه‌ای بلند، دید بسیار خوبی را به دشت روبرو دارد. ورود به برج با وجود جاگیری محاسبه شده درب ورودی آن که بلندتر از سطح زمین است، ورود به آن را کمی سخت می‌کند. این برج در قسمت غربی پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس قرار دارد.

برج گلو بیشه در ابتدای دهانه رودخانه‌ای به همین نام یعنی گلوبیشه قرار گرفته است، رودخانه‌ای با آبی لب شور که در میان بیشه‌زاری از نی جاری است. رودخانه‌ای که با جاری بودن آب آن، مکانی مناسب برای استفاده آب توسط حیوانات وحشی منطقه است. در سال‌های اخیر با وجود تردد بسیار اندک بر روی این قسمت از بیابان، نی‌زارهای بلندی در این تنگه و رودخانه ایجاد شده که به خوبی به عنوان محلی امن برای جانوران تبدیل شده است.
نمایی که از دشت روبرویی برج گلوبیشه دیده می‌شود را می‌توان یکی از نماهای بی‌نظیر بیابانی دانست و دور از انتظار نیست که کاروانیان در زمان‌های گذشته چه شوقی را با دیدن این برج پیدا می‌کرده‌اند.

مکان و جایابی برج گلوبیشه آن‌ چنان به درستی قرار گرفته که مشخصا در زمان دور سوارکاران و پیک‌های آماده، برای اطلاع از ورود اشرار و دیگر اقوام به این منطقه آمادگی لازم را برای مواجهه با آنها پیدا می‌کرده‌اند.
منطقه قرار گیری این برج را بر روی نقشه‌های قدیمی، شاید بتوان با گمانه‌زنی در شمال غربی منطقه قُهستان جانمایی کرد. منطقه‌ای که به اشتباه با نام مجعول ریگستان نام‌گذاری شده است!