فهرج یکی از شهرهای استان کرمان در انتهای شرقی این سرزمین است که در تقسیمات کشوری + جدید که در پست‌های قبل یاردانگ ذکر شده به شهرستان تبدیل شده است. شهری تاریخی که بر سر راه ابریشم و راه ادویه در ناحیه بیابانی قرار داشته است.
به استناد کتاب‌های قدیمی و اسناد موجود فَهرَج Fahraj در گذشته دور به نام‌های پورا، گوشی، پهره، بهره، پوره یا بوره، باهر، قهره یا فهره و سپس با نام پهرک یا پهرگ و در انتها، پس از ورود اعراب به ایران به فهرج تغییر نام داده است.
بنا به روایتی پهره و فهره به معنای محل دور افتاده و پرت نامیده شده است که فهرج نیز با این نام، آن‌هم با توجه به پرت بودن و دوری از مرکز استان برای آن بی‌ربط نمی‌تواند باشد.
You might also like
(در استان یزد و نزدیکی شهرستان یزد نیز روستایی به نام فهرج وجود دارد که در مسیر بافق یزد قرار دارد. فهرج در استان کرمان شهرستان است و این دو باهم تفاوت دارند)
فهرج در دشتی وسیع و بیابانی در نزدیکی شهرستان بم و حاشیه جنوبی بیابان لوت (لوت زنگی احمد) قرار دارد. این شهرستان در ارتفاع ۶۷۰ متری از سطح دریا، واقع در دشت نرماشیر، از سمت شمال به در مجاورت استان خراسان جنوبی، غرب به بم و نرماشیر، از شرق به استان سیستان و بلوچستان و از جنوب نیز به شهرستان ریگان در استان کرمان هم مرز بوده و با آن‌ها همسایگی دارد. در متن‌های تاریخی و جغرافیایی (جغرافیای تاریخی) از دوران اسلامی فهرج و اسپی (نصرت آباد) جزو شهرهای بزرگ و مهم در حاشیه بیابان لوت، آن هم در مسیر کرمان به سیستان نام برده شده است.
شهرستان فهرج با داشتن جنگل نبکا و گلدان‌های نبکای خود در روستای اسدآباد انگوری، در صورت اندازه‌گیری و ثبت می‌تواند به عنوان بلند‌ترین نبکاهای منطقه سرآمد گشته و در کنار آثار تاریخی و باستانی خود به ارزش بالاتری دست یابد. نبکاهای این منطقه به گمان بیش از ۱۲ متر بلندی داشته و از نبکاهای جنگل شهداد بلند‌تر است. برای ثبت و اثبات آن نیازمند به بررسی و اندازه‌گیری آن‌ها می‌باشد +.
در سال ۱۳۹۶ با طوفان شنی که در منطقه فهرج روی داد، شن‌ها پرده از راز مهمی در کنار این شهرستان برداشتند. شن‌ها با طوفان، به کنار زده شده و بقایای کاملی از یک شهر بزرگ از زیر شن نمایان گشت. بقایایی از سفالینه‌ها، استخوان‌های مردگان و آثاری از معماری یک شهر بزرگ که نیاز به بررسی همه جانبه‌ای از سوی کارشناسان میراث و باستان‌شناسان است تا به قدمت این سایت دست یابیم.
متاسفانه تا کنون فعالیت جدی و اصولی در این منطقه انجام نشده است، گمانه‌زنی‌ها دلالت بر تمدنی باستانی در این منطقه دارد. میتوان احتمالا آن را به تمدن شهداد و کشیت ربط داد یا شاید ارتباطی بین اقوام بلوچ از خطه سیستان به این منطقه نیز دور وجود داشته باشد که دور از ذهن نیست.
هر آنچه هست بدون شک تمدنی از دوران ساسانیان در این منطقه وجود داشته و نیاز است تا با کاوش‌های علمی و نظر دقیق کارشناسان به این مهم و گمانه‌زنی‌های اطراف آن دست پیدا کرد.
به هر جهت سکونت انسان در تمامی مناطق بیابان آن‌هم به دلیل اقلیم سخت و آب و هوای بد میسر نبوده و اجتماعات انسانی از دوران کهن در معدود مکان‌هایی از بیابان‌ها ایجاد می‌شده که بدون تردید فهرج نیز یکی از آن مکان‌ها برای اجتماع و زندگی بوده است.
در طی سال‌ها قبل نیز قسمتی از یک جاده سنگ‌فرش در کنار جاده ترانزیتی فهرج به بم از دل شن‌ها بیرون آمد که توسط برخی از کارشناسان به دوره صفویه ربط داده شد. (اگرچه بنا به گمانه‌زنی‌ها میتوان این جاده را به مسیری که از فارس تا سیستان در زمان هخامنشیان کشیده شده نیز نسبت داد) این جاده سنگ‌فرش را همراه خوبمان جناب آقای امیر ماهانی در سال ۱۳۹۵ به ثبت رسانده‌اند که در ذیل می‌بینید.
Comments ۲