پناهگاه حیات وحش دربند راور یکی از پناهگاههای حیات وحش بسیار مهم از نظر تعداد گونههای موجود در آن و به خصوص حضور تعداد یوزپلنگ آسیایی در ایران است. همانگونه که در تعریف پناهگاه حیات وحش آمده است مکان و منطقهای است که زیستگاه نمونه برای جانوران وحشی است که با هدف حمایت از جمعیت گونههای جانوری در خطر انقراض، انتخاب و حفاظت میشود. 
وسعت پناهگاههای حیات وحش باید به گونهای باشد که نیازهای جانوران منحصر به فرد در آن مرتفع شود. این مناطق همچنین برای فعالیتهای آموزشی، پژوهشی، بهویژه برای جانورشناسان بسیار مفید میباشد که فعالیتهای گردشگری بسیار کنترل شده و سازگار با محیط در آنها مجاز اعلام شده است. این توضیحات در پستی دیگر در یاردانگ به تفصیل شرح داده شده است که میتوانید در این لینک بخوانید +
پناهگاه حیات وحش دربند راور وسعتی در حدود ۶۷۱/۳۵۷/۱ هکتار را در برگرفته است. این پناهگاه در شمال استان کرمان، در منطقه شهرستان راور قرار دارد و جنوب استان خراسان رضوی در مجاورت پناهگاه حیات وحش نایبند و منطقه حفاظت شده کوه بافق قرار گرفته است. اگر چه شهرستان راور و شهر راور را در این پست یاردانگ + قبلا معرفی کردهایم و راور را به عنوان قطب صنعت قالی بافی در استان کرمان میشناسیم که از باغات فراوانی نیز برخوردار است، اما به دلیل قرار گرفتن در کمربند بیابانی، فلات مرکزی ایران و دشت کویر به اهمیت بالایی در حوزه زیست محیطی رسیده است. از عوارض طبیعی بسیار مهم این منطقه نیز میتوان به ارتفاعات کوه مارکشه، لکرکوه، جنگل حور، بیابان لوت و رود شور اشاره کرد.
پناهگاه حیات وحش دربند راور از شمال به ارتفاعات کلاغ پر و کوه طبس، از غرب به ارتفاعات ملخ خورده و کوه مارکشه، از جنوب به ارتفاعات تیغه سیاه، غفار و از شرق نیز به تپههای سنگ انداز و بیابان لوت راه پیدا میکند. این پناهگاه از سال ۱۳۸۹ طی مصوبه سازمان محیط زیست به ثبت رسیده است. گونههای گیاهی در این منطقه شامل بادام کوهی، افدرا، پسته وحشی، کهکم، تنگس، تربیت، درمنه، قیچ، گون، اسکنبیل، گز، ارس، تاغ، آلاله، بومادران، کلپوره، زیره سیاه و آویشن میباشد. از پرندگان هوبره، عقاب، زاغ بور اندمیک ایران و از گونههای جانوری کل، بز، قوچ، میش، روباه، گربه وحشی، جبیر، یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، کاراکال، کفتار و گرگ در این پناهگاه دیده شده است. بنا به تخمین زده شده طی دهه گذشته با وجود سانجههای بوجود آمده جادهای شاید تعداد ده قلاده یوزپلنگ آسیایی نیز در این منطقه به عنوان آخرین سنگرگاه این گونه منحصر به فرد وجود داشته باشد، اگر به سرنوشت گور ایرانی منقرض شده در این پناهگاه دچار نشده باشد.
از جوامع انسانی منطقه پناهگاه حیات وحش دربند راور میتوان به روستاهای مکی و آبدرگان اشاره داشت که هنوز هم تعداد بسیار کمی جمعیت داشته که به شغل کشاورزی، دامپروری و پرورش شتر مشغول میباشند. منابع آبی این منطقه نیز شامل چشمه لیسآب دربند، چشمه تیهو، چشمه معدن، چشمه انجیر دره، چشمه دهنه باغ پهلوان، چشمه چاه کوران، چشمه شورآب، چشمه خرمه، چشمه آب کندر، چشمه موکی (لکرکوه)، چشمه ازبکی، حوض انبار و آبشخور دهنه انجیرو، حوض انبار و آبشخور کوه میان، حوض انبار و آبشخور کوه پسندو، حوض انبار و آبشخور کوه مارکشه، حوض انبار و آبشخور باغ پهلوان، حوض انبار و آبشخور قله میخ، حوض انبار و آبشخور دشت دربند، حوض انبار و آبشخور انجیر دره، چاه محمد یوسف، رودخانه سبز آب، رودخانه میان رود، رودخانه گلو شورگز میباشند.
همه اینها دلالت دارد بر اهمیت و نیاز به پایش و مراقبت از پناهگاه حیات وحش دربند راور، به خصوص که هنوز هم امید داریم که این منطقه یکی از آخرین زیستگاههای یوزپلنگ آسیایی و پلنگ ایرانی میباشد. (با توجه به اینکه منطقه پناهگاه حیات وحش دربند راور تنها زیستگاه یوز پلنگ آسیایی در استان کرمان به شمار میرود، نیاز به گشت و کنترل مستمر این پناهگاه با تعداد نیروی محیط بان کافی است و در آینده امکان ارتقاء سطح آن به پارک ملی میسر می شود)
								
								
																	
															 
						
چه جالب نمیدانستم راور پناهگاه حیات وحش داره!
درود بر شما. بله پناهگاهی که شاید آخرین امید برای حفظ گونه یوزپلنگ آسیایی نیز باشد
با درود خدمت شما. بی گمان این پناهگاه حیات وحش همچون پناهگاه دیواربه دیوارش یعنی پناهگاه حیات وحش نایبند با توجه به پهناور بودنشان و شرایط خاص اقلیمی آن ها با این تعداد اندک محیط بان قابل پویش و نگهداری نیست: که در این جا به نظر می آید بکار گیری فناوری روز همچون پهباد باید مورد توجه مسئولان محیط زیست نه در این دو منطقه بلکه در تمام مناطق تحت نظر سازمان محیط زیست با توجه به کمبود شدید نیروی انسانی مورد توجه باشد. وجود مسائل امنیتی در این منطقه که نمونه آن شهید شدن یک از محیط بانان شهرستان راور در چند سال گذشته و همچنین وجود کاروانسراهای ثبت شده جهانی در این دو پناهگاه که تحت نظر میراٍث فرهنگی هستند و افزایش تعداد سفر های گروه های بیراهه نوردی و …همه و همه این نیاز را تقویت می کند که باید به این دو پناهگاه توجه ویژه و بین بخشی بشود تاهم محیط زیست آسیب نبیند هم جذب گردشگر وجود داشته باشد.
درود و سپاس از توجه شما به این مقوله بسیار مهم و اساسی …. متاسفانه از هر لحاظ پناهگاههای حیات وحش با وجود اهیمت بالایی که در حفظ گونههای گیاهی و جانوری در خطر دارند در مضیقه بوده و از هر جهت به این عرصه زیست محیطی فشار وارد میشود. کاش چنین پیشنهادهای ارزندهای که شما مطرح فرمودید جامه عمل میپوشید و به نوعی خیالمان راحت میشد. فعلا که متاسفانه اقدام ارزنده ای صورت نگرفته و محیط بانان زحمتش کش نیز با وجود تعداد کم پرسنل و عرصه بزرگ زیر نظر، کار چندانی را نمیتوانند صورت دهند